Άγιος Χριστόφορος και Νέβις

Νησιωτικό κράτος της Καραϊβικής θάλασσας, στην Κεντρική ΑμερικήΤο κράτος αποτελείται από δύο νησιά: τον Ά.Χ. (176,2 τ. χλμ.) και το Ν. (93,2 τ. χλμ.), 3,3 χλμ. ΝΑ του Α.Χ.Τα νησιά χωρίζονται από το στενό Νάροους. Βρίσκονται στο βορειότερο άκρο των Προσήνεμων Νησιών (Windward Islands), των οποίων αποτελούν τμήμα, μεταξύ της Καραϊβικής από δυτικά και του Ατλαντικού ωκεανού από ανατολικά. Τα κοντινότερα νησιά είναι ο Άγιος Βαρθολομαίος ΒΑ, η Αντίγκουα και Μπαρμπούντα ΒΑ και ΝΑ αντίστοιχα και το Μονσερά στα νότια.Το κράτος διοικητικά χωρίζεται σε 14 κοινότητες (ενορίες).Επίσημη και καθομιλούμενη γλώσσα του κράτους είναι η αγγλική. Το 95% του πληθυσμού είναι μαύροι, ενώ οι υπόλοιποι είναι μιγάδες, Βρετανοί, Πορτογάλοι και Λιβανέζοι.Ο Ά.Χ. και το Ν. απέκτησαν την ανεξαρτησία τους –στα πλαίσια της Βρετανικής Κοινοπολιτείας– το 1983 υπό την ηγεσία του Κένεντι Σίμοντς. Σύμφωνα με το σύνταγμα του ίδιου έτους, η χώρα είναι συνταγματική μοναρχία. Η εκτελεστική εξουσία ανήκει στη βασίλισσα της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία είναι αρχηγός του κράτους, και ασκείται από τον γενικό κυβερνήτη. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από την εθνοσυνέλευση, η οποία αποτελείται από 15 μέλη (τον πρόεδρο, τρία διορισμένα μέλη και 11 μέλη που εκλέγονται από τον λαό), που υπηρετούν θητεία 5 ετών. Από τα 11 αιρετά μέλη, τα 8 εκπροσωπούν τον Ά.Χ. και τα 3 το Ν. Το νησί Ν. έχει τη δική του συνέλευση και διοίκηση, ενώ διατηρεί το δικαίωμα, υπό ορισμένες προϋποθέσεις που αναφέρονται στο σύνταγμα, να αποκτήσει την ανεξαρτησία του. Τα κυριότερα κόμματα είναι το Κίνημα Λαϊκής Δράσης (PAM), το Εργατικό Κόμμα του Α.Χ. και Ν. (SKLNP), το Κόμμα Αναμόρφωσης του Ν. (NRP) και το Κόμμα Ενεργών Πολιτών (CCM). Το ΡΑΜ με ηγέτη τον Ντένζιλ Ντάγκλας βρίσκεται στην εξουσία από το 2000.Τη δικαστική εξουσία ασκεί το ανώτατο δικαστήριο της Ανατολικής Καραϊβικής, με έδρα την Αγία Λουκία. Ένα από τα μέλη του είναι μονίμως εγκατεστημένο στον Ά.Χ. και Ν.Στα νησιά πλειοψηφούν οι προτεστάντες (κυρίως οι αγγλικανοί). Περίπου το 10% του πληθυσμού πρεσβεύει το ρωμαιοκαθολικό δόγμα.Η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική μεταξύ 5 και 17 ετών. Τα νησιά έχουν μικρό ποσοστό αναλφαβητισμού συγκριτικά με άλλα του δυτικού ημισφαιρίου (περίπου 3%).Την ευθύνη για την άμυνα της χώρας έχει η αστυνομία του Α.Χ. και Ν. και η ακτοφυλακή.Ο Ά.Χ. έχει ηφαιστειογενή σύσταση και το σχήμα του είναι ωοειδές. Το ΝΑ τμήμα του επιμηκύνεται σχηματίζοντας μια στενή λωρίδα, στο νότιο άκρο της οποίας υψώνονται ηφαιστειακοί βράχοι, ενωμένοι με χαμηλές παράλιες ζώνες και συγκεντρωμένοι γύρω από δύο λιμνοθάλασσες που επικοινωνούν μεταξύ τους (Γκρέιτ και Λιτλ Σολτ Ποντ). Ο ψηλότερος από τους βράχους αυτούς είναι η κορυφή Σεντ Άντονι (319 μ.). Ο κύριος κορμός του νησιού αποτελείται από ηφαιστειακά υπολείμματα πιο πρόσφατα, από τα οποία μόνο το όρος Μίζερι ξεπερνά τα 1.000 μ. Το Ν., το νοτιότερο από τα δύο νησιά, έχει σχηματιστεί από τα υπολείμματα τριών παλαιών ηφαιστειακών βράχων, πάνω στους οποίους έχει στηριχτεί ένας πιο πρόσφατος κώνος, η κορυφή Νέβις (1.096 μ.), οι πλαγιές της οποίας, αυλακωμένες από πάρα πολλά ρυάκια, κατεβαίνουν απαλά προς τη θάλασσα.Το κλίμα είναι τροπικό, γίνεται όμως ηπιότερο από τις ωκεάνιες αύρες. Η μέση ετήσια θερμοκρασία κυμαίνεται γύρω στους 260C, ενώ οι βροχοπτώσεις φτάνουν τα 1.400 χιλιοστά τον χρόνο στις χαμηλότερες περιοχές, ξεπερνώντας τα 2.000 χιλιοστά στα ορεινά ανάγλυφα. Από τον Αύγουστο έως τον Οκτώβριο υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης τυφώνων.Τα καλλιεργούμενα εδάφη (σχεδόν το μισό της συνολικής νησιωτικής επιφάνειας) σχηματίζουν μια συνεχή λωρίδα κατά μήκος της παράκτιας περιμέτρου, που φτάνει εσωτερικά τα 350 μ. Πέρα από την ισοϋψή αυτή γραμμή εκτείνονται τα δάση. Η ΝΑ χερσόνησος αντίθετα καταλαμβάνεται από βοσκότοπους και δασώδεις εκτάσεις.Οι κάτοικοι της χώρας είναι σε μεγάλο ποσοστό μαύροι, απόγονοι Αφρικανών που μεταφέρθηκαν στην περιοχή ως σκλάβοι. Οι υπόλοιποι είναι μιγάδες, με εξαίρεση μερικές εκατοντάδες λευκούς (Βρετανούς και Πορτογάλους) και ελάχιστους Λιβανέζους.Οι κάτοικοι του Α.Χ. και Ν. είναι 38.736 (2002), κατανεμημένοι κατά 80% στον Α.Χ. και 20% στο νησί του Ν. Πάνω από το 65% του πληθυσμού ζεί σε αγροτικούς οικισμούς. Οι υπόλοιποι ζουν κυρίως στην περιοχή της πρωτεύουσας της ομοσπονδίας, Μπάσετερ (Baseterre, 12.220 κάτ.) και στην Τσάρλσταουν (Charlestown, 1.200 κάτ.), πρωτεύουσα του Ν. Αισθητή είναι η μετανάστευση για αναζήτηση εργασίας προς το Τρινιντάντ, τη Μεγάλη Βρετανία και τη Δομινικανή Δημοκρατία. Η μέση πυκνότητα είναι 114 κάτ. ανά τ. χλμ. και ο ετήσιος ρυθμός αύξησης του πληθυσμού 0,11%. Το προσδόκιμο ζωής είναι 68 χρόνια για τους άντρες και 74 για τις γυναίκες.Η οικονομία των νησιών είναι βασισμένη στη γεωργία και ειδικά στο ζαχαροκάλαμο (Ά.Χ.) και στο βαμβάκι (ιδιαίτερα στο Ν.). Υπάρχει κτηνοτροφία (αν και σε περιορισμένο βαθμό), ενώ η αλιεία συμβάλλει στη διατροφή των κατοίκων. Οι βιομηχανίες είναι πολύ περιορισμένες και ασχολούνται με την παραγωγή ζάχαρης (στην Mπάσετερ στο νησί Ά.Χ.), μπίρας και τσιγάρων. Τα τελευταία χρόνια έγινε προσπάθεια ενίσχυσης του τουρισμού, ο οποίος μέχρι τώρα περιοριζόταν σε λίγα άτομα μεγάλης οικονομικής επιφάνειας, με την προσέλκυση τουριστών χαμηλότερων εισοδημάτων (μαζικός τουρισμός). Γενικά, ο τουρισμός σήμερα βρίσκεται σε ανάπτυξη (αεροδρόμιο στο Γκόλντεν Ροκ του Α.Χ.) και στηρίζεται στις ομορφιές των νησιών, στις υπέροχες παραλίες τους, αλλά και στις μεταλλικές πηγές που διαθέτουν, για τις οποίες θεωρούνται η λουτρόπολη της Καραϊβικής. Το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) της χώρας ήταν, το 2000, 269 εκατ. δολάρια ΗΠΑ, με κατά κεφαλήν εισόδημα 6.570 δολ.Η αποικιοκρατική περίοδος. Ο Χριστόφορος Κολόμβος αποβιβάστηκε στον Ά.Χ. το έτος 1493 και ήταν αυτός που τον βάπτισε, προς τιμήν του ομώνυμου προστάτη-αγίου του. Οι αυτόχθονες Καρίβες του νησιού προσπάθησαν στη διάρκεια των εγκαταστάσεων Βρετανών και άλλων εποίκων, να υπερασπιστούν τα εδάφη τους, αλλά τελικά σφαγιάστηκαν και το 1623 ο Ά.Χ. έγινε η πρώτη βρετανική αποικία στις Δυτικές Ινδίες. Το 1628, την ίδια διαδρομή ακολούθησε το νησί του Ν. Το 1690, ένας ισχυρότατος σεισμός κατέστρεψε την πρώτη πρωτεύουσα του Ν., την Τζέιμσταουν. Για κάποιο διάστημα Βρετανοί και Γάλλοι μοιράζονταν τα εδάφη των νησιών, αλλά μετά από αδιάκοπες εχθροπραξίες, οι Γάλλοι κατάφεραν να εκδιώξουν τους Βρετανούς το 1664. Οι τελευταίοι με τη σειρά τους απέκτησαν την κυριότητα του Α.Χ. το 1689. Οι Γάλλοι επανήλθαν στις αρχές του 18ου αι. και ξανά το 1782, ύστερα από πολύμηνη πολιορκία του βρετανικού οχυρού στο Μπρίμστοουν Χιλ. Έναν χρόνο αργότερα το νησί παραχωρήθηκε, μόνιμα πλέον, στη Μεγάλη Βρετανία, όπως προέβλεπε το σύμφωνο του Παρισιού. Το Ν. παράλληλα είχε αναπτύξει μια αξιοσημείωτη βιομηχανία επεξεργασίας ζάχαρης, που μετά την κατάργηση της δουλείας το 1834 άρχισε να παρακμάζει. Η περίοδος της ανεξαρτησίας. Στο διάστημα 1958-67, ο Ά.Χ. και το Ν., μαζί με την Ανγκουίλα, υπήρξαν μέλη της βραχύβιας Ομοσπονδίας Δυτικών Ινδιών. Μετά την ανακήρυξη της Ανγκουίλα ως Αποικίας του Στέμματος (οι κάτοικοί της ψήφισαν κατά της ανεξαρτησίας του νησιού, υπό ένα ενιαίο κράτος με τα νησιά Ά.Χ. και Ν.), αναπτύχθηκε στο Ν. κίνημα που επιζητούσε παρόμοια προοπτική για το νησί, γεγονός που καθυστέρησε την τελική ανακοίνωση της ανεξαρτησίας των νησιών μέχρι τις 19 Σεπτεμβρίου 1983. Ο Κένεντι Σίμοντς του Κινήματος Λαϊκής Δράσης διετέλεσε πρωθυπουργός της χώρας από το 1980 έως το 1995. Έναν χρόνο νωρίτερα είχε ξεσπάσει πολιτικό σκάνδαλο που συνέδεσε σημαντικά δημόσια πρόσωπα με υποθέσεις ναρκωτικών και πολιτικών δολοφονιών. Αμέσως συγκροτήθηκε ένα φόρουμ εθνικής ενότητας που αποφάσισε να επισπευσθούν οι εκλογές κατά τρία χρόνια. Νικητής και αντικαταστάτης του Σίμοντς ήταν ο Ντένζιλ Ντάγκλας του Εργατικού Κόμματος. Το 1996 η Συνέλευση του Ν., υπό την ηγεσία του Βανς Άμορι του Κόμματος Ενεργών Πολιτών, αποφάσισε την απόσχιση του Ν. από την ομοσπονδία. Το αντιπολιτευόμενο Κόμμα Αναμόρφωσης του Ν. μποϊκοτάρισε τις διαδικασίες, επικαλούμενο ελλιπείς διαβουλεύσεις και παραχάραξη της επιθυμίας του λαού. Τον Αύγουστο του 1998 το θέμα έγινε αντικείμενο δημοψηφίσματος κατά το οποίο πλειοψήφησε μεν η μερίδα υπέρ της απόσχισης, δεν συγκέντρωσε όμως τα απαραίτητα 2/3 των συνολικών ψήφων και έτσι το ζήτημα παρέμεινε εκκρεμές. Στις γενικές εκλογές του 2000, ο Ντάγκλας και το Εργατικό Κόμμα διατήρησαν τον έλεγχο της κυβέρνησης. Το 2001, ο Ά.Χ. και Ν. και άλλα οκτώ κράτη της Καραϊβικής διατύπωσαν την πρόθεσή τους να σχηματίσουν το Δικαστήριο της Καραϊβικής, που θα αναλάβει τις αρμοδιότητες που μέχρι τώρα έχει το βρετανικό ανακτοβούλιο, δίνοντας με αυτό τον τρόπο ένα τέλος στην άμεση εξάρτησή τους από το δικαστικό σύστημα της Βρετανίας.Τα δύο νησιά διαθέτουν ισχυρή καρναβαλική παράδοση. Η περίοδος της αποκριάς στον Ά.Χ. διαρκεί από τα Χριστούγεννα έως και την Πρωτοχρονιά, οπότε διοργανώνονται εντυπωσιακοί διαγωνισμοί χορού καλύψο και παρελάσεις μεταμφιεσμένων στους δρόμους του νησιού. Το Ν. αντίστοιχα διαθέτει τη δική του εορταστική παράδοση, το Κουλτούραμα, το οποίο διοργανώνεται από τα τέλη Ιουλίου μέχρι τις αρχές Αυγούστου, επίσης με χορούς, αγώνες καλύψο, τραγούδια και υπαίθριες μουσικές μπάντες. Χαρτονόμισμα των 50 δολαρίων Ανατολικής Καραίβικής, στο αριστερό τμήμα του οποίου απεικονίζεται κτίριο του Αγίου Χριστόφορου. Επίσημη ονομασία: Ομοσπονδία του Αγίου Χριστόφορου και του Νέβις Διεθνώς έχει επικρατήσει η μεταγενέστερη συντομευμένη μορφή Saint Kitts and Nevis Έκταση: 269,4 τ. χλμ. Πληθυσμός: 38.736 κάτ. (2002) Πρωτεύουσα: Μπάσετερ (12.220 κάτ.)